JAKA POLENG

Ana wong enom bagus tur gagah, jenenge laksito. Laksito kerjane dadi tukang ngopeni jarane Bupati Brebes. Kanjeng bupati seneng karo asil kerjane Laksito kang sregep lan resik anggone gegawean.
Nalika iku kaya biyasane, Laksito arep lunga menyang sawah, arep golek suket kanggo pakane genta, jarane kanjeng Bupati. Sadurunge mangkat ngarit Laksito pamit karo Bi Ojah, bature kanjeng Bupati sing lagi masak neng dapur.

Nggawa arit karo karung, Laksito mlaku nlusuri galengan sawah goleksulet-suket sing rungkut lan ijo. Tekan lapangan dheweke mbabadi suket-suket sing ijo sing ana neng ngarepe. Sapisan-pisan, laksito nguasapi kringete ning bathuke ngganggo tangane sing katon reged. Laksito terus mbabadi suket, sawise oleh sakarung kebek, Laksito kaya biyasane leren leyeh-leyehneng ngisor wit gedhe kang cedhak saka anggone dheweke ngarit. Diglegek banyu kendi sing digawa saka omah. Keringete gembrobyos saawak kojur. Laksito leyeh-leyeh teturon kipas-kipas nganggo godong sing tiba saka wit.

Nalika Laksito arep merem, dheweke weruh ana ula poleng sing duwe mahkota emas ing endhase. Laksito dadi penasaran mula dheweke ngetutake lakune ula saka mburine. Laksito mlakune alon banget supaya ora keweruhan ula mau. Ula mau akhire mandeg neng pasuketan kang rungkut, Laksito banjur mandeg, mripate mentheleng ndelengake salah tingkahe ula poleng sing lagi nlungsungi. Let pirang menit, ula mau banjur disaki neng clanane.

Laksito nerusake pegaweane maneh, rong karung kudu kebak. Sawise kebak rong karung, Laksito leren maneh sadhela.

Laksito tekan ngomah, banjur menyang pawon njaluk pangan marang Bi Ojah. Laksito bengak-bengok nanging ora ana wong kang weruh wujude sanajan suwarane sing kaprungu kuping. Laksito bingung, kenapa wong-wong padha ara bisa weruh wujude. Dheweke banjur kelingan marang kulit ula sing disaki. Kulit ula ditokake, sanalika Bi Ojah bisa weruh wujude Laksito. Cerita iku banjur kaprungu dening kanjeng Bupati.
Laksito didhawuhi ngadep kanjeng Bupati kanggo nyritakake kadadian kang kaprungu saka Bi Ojah. Mula Laksito ksnthi runtut anggone nyritakake babagan mau kang di alami. Kanjeng Bupati mirengake, banjur duwe panemu kanggo nyimpenake kulit ula sing ditemonake dening Laksito. Laksito tetep ora gelem sanadjan dirih-rih dening kanjeng Bupati, rumangsa sing nemu kulit ula dai dheweke uga sing kudu nduweni lan nyimpen.

Sanalika banjur ana rerebutan antarane Laksito lan Kanjeng Bupati, mula kulit ula poleng dilebokake thuthuk laksito lan ora sengaja keleg. Laksito owah wujude dadi ula poleng. Kanjeng Bupati rumangsa salah mula piyambakipun banjur di utus kon njaga rakyate yaiku rakyat Brebes. Lantaran laksito isih jejaka lan awujud ula poleng dadi wit kuwi dijenengi JAKA POLENG.

http://sastra-jawa007.blogspot.com/2010/08/jaka-poleng.html